KUALA LUMPUR: Mahkamah Persekutuan hari ini sebulat suara menolak permohonan Peguam Negara Persekutuan (AG) mengetepikan rayuan Persatuan Undang-undang Sabah (SLS) untuk meneruskan semakan kehakimannya terhadap 40 peratus hak perlembagaan Sabah.
Presiden SLS Roger Chin berkata, semakan ini mencabar Perintah Kerajaan Persekutuan 2022, yang dikeluarkan di bawah Perkara 112D Perlembagaan Persekutuan, berhubung pemberian khas Sabah.
“Kelayakan, yang berakar umbi dalam Perkara 112C, telah lama tertunggak,” katanya dalam kenyataan hari ini.
Roger berkata, SLS berhujah bahawa kedua-dua kerajaan Persekutuan dan negeri Sabah gagal menjalankan semakan kedua mandatori di bawah Perkara 112D menjelang 1974, melengahkannya selama 48 tahun.
Kelewatan ini, katanya, telah mengakibatkan kerugian kewangan yang besar bagi rakyat Sabah, yang telah dilucutkan pembayaran yang sah semasa “Tahun-Tahun Hilang” ini.
“Rayuan AG bergantung pada empat soalan undang-undang utama, memfokuskan pada sama ada permohonan SLS jatuh di bawah bidang kuasa eksklusif Mahkamah Persekutuan, sama ada SLS mempunyai pendirian untuk membawa semakan itu, dan sama ada perkara itu boleh dibenarkan.
“Di sebalik hujah-hujah ini, mahkamah yang diketuai oleh Tan Sri Datuk Nallini Pathmanathan, Datuk Zabariah Mohd Yusof, dan Datuk Rhodzariah Bujang, dengan tegas mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi dan Mahkamah Rayuan sebelum ini, membenarkan SLS diteruskan,” katanya.
Mewakili Peguam Negara ialah Peguam Kanan Persekutuan Shamsul Bolhassan dan Ahmad Hanir bin Hambaly @ Arwi, bersama-sama Peguam Persekutuan Kogilambigai a/p Muthusamy dan Liyana Muhammad Fuad manakala David Fung Yin Kee, Jeyan Marimuttu, dan Janice Junie Lim mewakili SLS.
Menurut Roger, Mahkamah jelas, hujah Peguam Negara bahawa perkara ini terletak di bawah bidang kuasa eksklusif Mahkamah Persekutuan di bawah Perkara 128(1)(b) gagal dipegang.
“Para hakim mendapati, pada peringkat ini, tiada pertikaian wujud antara Sabah dan Persekutuan yang akan mencetuskan bidang kuasa tersebut.
“Mereka seterusnya menegaskan bahawa SLS mempunyai pendirian yang diperlukan untuk membawa perkara ini ke semakan kehakiman,” katanya.
Roger berkata, mahkamah juga menyatakan, “Memandangkan tiada kes prima facie untuk mewujudkan bidang kuasa eksklusif di bawah Perkara 128(1)(b), dan memandangkan SLS mempunyai kedudukan ambang, tidak ada keperluan untuk memberikan kebenaran untuk rayuan ini. Isu kedudukan, jika perlu, boleh dikaji semula semasa semakan substantif.
“Mengenai kewajaran, mahkamah memutuskan dengan tegas bahawa kegagalan untuk menyemak Geran Khas Sabah adalah soal undang-undang, bukan dasar menutup pintu untuk sebarang rayuan lanjut mengenai perkara ini.
“Dengan kemenangan yang memberangsangkan ini, semakan kehakiman kini akan diteruskan ke fasa seterusnya, di mana merit kes akan dinilai oleh Mahkamah Tinggi di Kota Kinabalu.
“Sesi pengurusan kes telah dijadualkan pada 30 Oktober 2024, di mana arahan untuk langkah seterusnya akan dikeluarkan,” jelasnya.
Tambah beliau, keputusan ini merupakan satu langkah penting ke hadapan bagi SLS dan rakyat Sabah dalam mencari keadilan tertunggak dan pampasan yang adil.
“SLS akan terus memberikan kemas kini tentang kes kritikal ini ,” ujarnya.
