Oleh Wan Azrain Adnan
Langkah drastik Amerika Syarikat mengenakan tarif import baharu telah mencetuskan ketidaktentuan dalam landskap perdagangan global, memberi kesan langsung kepada negara-negara yang bergantung kepada eksport termasuk Malaysia.
Pada 2 April lalu, AS mengumumkan Kadar Tarif Asas 10% ke atas semua import, serta pengenaan Kadar Tarif Timbal Balik berbeza mengikut negara – dengan Malaysia dikenakan kadar setinggi 24%. Beberapa negara ASEAN lain menerima kadar lebih tinggi, seperti Kemboja (49%) dan Vietnam (46%).
Risiko Terhadap Ekonomi Malaysia
Perdana Menteri Malaysia mengakui langkah AS tersebut bakal memberi impak kepada ekonomi negara, yang bergantung tinggi kepada dagangan luar. Delegasi kerajaan akan dihantar ke Washington dalam masa terdekat untuk merundingkan penyelesaian dua hala.
Menteri MITI turut memaklumkan bahawa kadar pertumbuhan KDNK negara bagi 2025 mungkin disemak semula, daripada unjuran asal 4.5%–5.5%, memandangkan kesan limpahan terhadap rakan dagang utama Malaysia. Beberapa institusi kewangan telah menurunkan unjuran mereka:
- UOB: 4.7% → 4.0%
- Maybank: 4.9% → 4.3%
- RHB Investment: 5.0% → 4.5%
Kesan Berganda dari Perang Perdagangan AS-China
AS mengenakan tarif 145% ke atas China, yang dibalas Beijing dengan tarif 125% – situasi yang memburukkan ketidaktentuan pasaran. China merupakan rakan dagang terbesar Malaysia, dan sebarang kelembapan dalam ekonominya memberi kesan segera kepada perdagangan Malaysia.
Sabah: Impak Berbeza Mengikut Sektor
Menteri Kewangan Sabah menyatakan tarif ini akan menjejaskan hasil minyak negeri – sumber 50% pendapatan Sabah – sekiranya harga global jatuh. Namun, bekas Ketua Menteri Sabah merangkap Pengerusi POIC menyatakan impak kepada Sabah adalah minimum, memandangkan hanya sekitar 1% eksport negeri tersebut ditujukan ke AS.
Ancaman Terhadap Pekerjaan dan Industri Tempatan
Presiden MICCI memberi amaran bahawa kira-kira 50,000 pekerjaan di sektor E&E, sarung tangan dan alat ganti automotif di Pulau Pinang, Johor dan Lembah Klang berisiko. MICCI mencadangkan penubuhan Majlis Mitigasi Tarif, skim penampan tarif dan pemecutan FTA sebagai penyelesaian jangka pendek.
FMM pula menyuarakan kebimbangan tentang peningkatan kos eksport antara 10–30%, serta kemungkinan Malaysia menjadi destinasi lambakan barangan murah dari negara-negara lain. Mereka menggesa kerajaan menangguhkan pelaksanaan SST baharu (1 Mei) dan kenaikan tarif elektrik (1 Julai).
Perdagangan Masih Kukuh, Namun Risiko Meningkat
Pada 2024, Malaysia mencatat nilai dagangan tertinggi dalam sejarah, RM2.879 trilion (+9.2%). Eksport ke AS meningkat 23.2% kepada RM198.65 bilion – sebahagian besarnya dalam sektor E&E, jentera dan produk getah. Lebihan dagangan dengan AS mencecah RM72.38 bilion.
Namun, menurut RHB IB, eksport ke AS boleh berkurang sebanyak 12% (RM8.7 bilion) susulan tarif baharu, yang akan memberi tekanan kepada rantaian bekalan global.
Kelegaan Sementara: Penangguhan 90 Hari
Pada 9 April, AS mengumumkan penangguhan 90 hari bagi pelaksanaan tarif timbal balik untuk membolehkan rundingan dijalankan. Namun, tarif 10% ke atas semua negara kekal dilaksanakan.
Penganalisis menjangkakan landskap dagangan global akan berubah secara kekal, dan Malaysia perlu segera menyesuaikan dasar industri dan pelaburan bagi mengelakkan impak mendalam ke atas ekonomi dan kesejahteraan rakyat.
