KOTA KINABALU: Kiulu Farmstay, sebuah projek pelancongan berasaskan komuniti, telah beralih daripada pengurusan syarikat pelancongan swasta kepada tangan masyarakat tempatan yang berkebolehan sebagai langkah penting ke arah pemerkasaan komuniti dan pelancongan mampan.
Selepas lapan tahun dibimbing oleh Borneo Eco Tours, anjakan ini bertujuan untuk memberi masyarakat tempatan kawalan yang lebih besar ke atas produk mereka dan memupuk pemeliharaan budaya.
Satu pencapaian penting telah dicapai pada Khamis dengan menandatangani Memorandum Persefahaman (MOU) di pejabat Lembaga Pelancongan Sabah.
MOU yang ditandatangani oleh pengarah urusan Borneo Eco Tours Albert Teo dan penduduk kampung Sikong Moringo dan Tuwin Gumporoh, menandakan pemindahan hak milik kepada penduduk kampung yang merupakan pemilik sah Kiulu Farmstay.
Pengerusi Lembaga Pelancongan Sabah Datuk Joniston Bangkuai dan ketua pegawai eksekutif Noredah Othman hadir menyaksikan majlis transformasi ini.
Joniston, yang juga Pembantu Menteri Pelancongan, Kebudayaan, dan Alam Sekitar, memuji Borneo Eco Tours untuk projek berwawasannya, menonjolkan bagaimana ia telah berkhidmat sebagai model cemerlang untuk pelancongan berasaskan komuniti di Kiulu.
“Dengan komuniti tempatan kini bertanggungjawab, Kiulu Farmstay berada pada kedudukan yang baik untuk menawarkan pengalaman pelancongan yang dipertingkatkan. Dengan mengambil inisatif pemilikan pelancongan mereka, masyarakat boleh terus mempamerkan produk unik mereka secara tulen dan mampan,” katanya.
Joniston melahirkan keyakinan bahawa peralihan ini akan membawa manfaat ekonomi yang ketara kerana masyarakat mendapat manfaat secara langsung daripada hasil pelancongan, yang boleh dilaburkan semula dalam projek komuniti dan mewujudkan peluang pekerjaan baharu.
Pada 2015, Borneo Eco Tours menubuhkan Kiulu Farmstay sebagai projek ekopelancongan berasaskan komuniti yang bertujuan untuk membuka kunci dan memupuk potensi pelancongan kawasan Kiulu. Joniston memainkan peranan penting dalam melancarkan usaha yang luar biasa ini.
Fasa awal usaha itu melibatkan tiga kampung: Kampung Mantob, Kampung Dumpiring, dan Kampung Pinagon Baru. Komuniti kampung ini menjadi ahli penting Persatuan Penyelesaian dan Teknologi Ekopelancongan Mukim Ulu Kiulu (MUKEST), sebuah organisasi berasaskan komuniti yang ditubuhkan oleh BEST Society, cabang NGO Borneo Eco Tours.
Selama lapan tahun, Albert berkata usaha telah diambil untuk menyokong komuniti dalam peralihan mereka menjadi pemilik produk dengan melengkapkan mereka dengan kemahiran pengurusan, pembangunan infrastruktur dan pemasaran, antara lain.
“Kami mahu memastikan masyarakat boleh menguruskan produk mereka dengan jayanya, dan kami mahu mereka mempunyai kebebasan untuk mendapatkan perniagaan daripada (syarikat pelancongan) lain daripada hanya bergantung kepada Borneo Eco Tours supaya orang lain dapat menyokong dan bekerjasama dengan mereka.
“Sebagai pemula, Borneo Eco Tours berbesar hati untuk menyerahkan aset Kiulu Farmstay bernilai lebih RM270,000 kepada masyarakat. Kami akan terus membantu Kiulu Farmstay dalam mempromosi dan memasarkan produk pelancongan,” katanya.
Borneo Eco Tours secara aktif mencipta produk pelancongan baharu di Kiulu, seperti Kiulu Farmstay, Bamboo Hut Village, Borneo Quad Biking, Kiulu Homestay, lawatan berpandu, dan Obstacle Course.
Syarikat itu menggaji dan melatih pemimpin masyarakat tempatan untuk melakukan operasi harian, daripada operasi homestay kepada simpan kira asas dan bimbingan.
Borneo Eco Tours juga melanjutkan sokongan logistik dengan menyediakan perkhidmatan pengangkutan untuk pelancong ke dan dari Kiulu sambil membantu usaha pemasaran melalui pembungkusan pelancongan dan jualan.
Usaha komprehensif yang bertujuan untuk membina kapasiti, sokongan operasi, dan penyediaan sumber telah membuka jalan bagi kejayaan peralihan Kiulu Farmstay ke tangan masyarakat tempatan, memastikan pemerkasaan dan kemampanan jangka panjang mereka dalam industri pelancongan.
