KOTA KINABALU: Gesaan Kerajaan Negeri Sabah untuk menyalurkan dana persekutuan yang tidak digunakan yang diperuntukkan untuk pembangunan negeri kepada tabung amanah memerlukan kajian kerana wang itu dikawal oleh undang-undang, kata Menteri Ekonomi Rafizi Ramli.
Bagaimanapun Rafizi berkata, beliau akan bangkitkan cadangan tabung amanah Sabah untuk dana persekutuan yang tidak digunakan kepada Perdana Menteri Datuk Seri Anwar Ibrahim.
Beliau berkata, perkara itu perlu dikaji secara menyeluruh oleh Kementerian Kewangan kerana ia ada kesan kepada keseluruhan projek persekutuan di Sabah.
“Maksudnya kita melihat bagaimana untuk menambah baik pelaksanaan projek secara menyeluruh dan
kita kena selaraskan juga dengan Kementerian Kewangan, kerana peraturan perbendaharaan yang ditetapkan oleh Kementerian Kewangan termasuklah samada wang tersebut dimasukkan ke dalam satu tabung amanah ataupun tidak.
“Kita perlu melihat keseluruhannya, seperti bagaimana sesuatu projek itu diminta, bagaimana ia dinilai, dan akhirnya diluluskan, ia perlu dikaji secara mendalam,” katanya pada sidang media selepas menghadiri Program Sesi Libat Urus (SLU) Kajian Separuh Penggal (KSP) Rancangan Malaysia Kedua Belas 2021-2025 (RMKe-12) bersama Kerajaan Negeri Sabah di Pusat Konvensyen Antarabangsa Sabah (SICC) di sini hari ini.
Rafizi menjelaskan bahawa soal wang pembangunan berkaitan dengan akta kerana akta meletakkan wang itu ke dalam kumpulan wang pembangunan samada wang itu perlu disimpan. Kita kena perhalusi dengan mengkaji akta sedia ada, ia adalah bidang kuasa Kementerian Kewangan.
“Apa yang saya boleh buat kita perhalusi semua ini untuk menambah baik dan sudah tentu isu ini dibawa oleh Kerajaan Negeri Sabah dan Sarawak yang akan dibincangkan dengan Perdana Menteri nanti,” katanya.
Pada persidangan Dewan Undangan Negeri Sabah Mei lalu, Ketua Menteri Sabah Datuk Seri Hajiji Noor telah mencadangkan kepada Kerajaan Persekutuan untuk menyalurkan peruntukan pembangunan Sabah yang tidak digunakan ke dalam tabung amanah.
“Ini adalah cara terbaik untuk kita supaya kita tidak menanggung sebarang kerugian daripada sebarang peruntukan yang tidak digunakan,” katanya.
Hajiji berkata Sabah telah diperuntukkan RM5.709 bilion untuk pembangunan daripada Kerajaan Persekutuan pada 2022.
“Daripada jumlah itu, RM4.457 bilion telah dibelanjakan, manakala sebanyak RM1.252 bilion tidak dapat dibelanjakan kerana beberapa isu pelaksanaan,” katanya.
Menurutnya, terdapat lima isu pelaksanaan utama iaitu kontraktor, utiliti, tanah, pengurusan dan agensi pelaksanaan.
“Kontraktor yang dilantik tidak mempunyai kapasiti kewangan yang mencukupi atau kredit kewangan, buruh, dan kelemahan pengurusan projek.
“Kelewatan dokumentasi untuk sambungan utiliti, kelewatan/ birokrasi syarikat utiliti, dan pemetaan utiliti di dalam tanah (bawah tanah) dan di bawah permukaan (sub-permukaan) adalah mencabar untuk dikesan.
“Proses tebus guna tanah yang terganggu, bantahan daripada pemilik tanah berhampiran lokasi cadangan pembangunan/ penggunaan didapati tidak sesuai, keadaan topografi yang sukar, tiada ruang/akses ke tapak, atau halangan.
“Arahan henti kerja oleh pegawai penguatkuasa, kesukaran mendapatkan bekalan bangunan dan harga bahan di pasaran meningkat.
“Kelewatan dalam menyemak dan meluluskan Variation Order (VO), kelewatan pembayaran kepada perunding/kontraktor dan pembekal, kelewatan dalam menyemak dan meluluskan lanjutan masa atau Extension of Time (EOT),” jelas beliau.