oleh Wan Azrain Adnan
KUALA LUMPUR, Pelaksanaan inisiatif BUDI MADANI RON95 (BUDI95) disifatkan sebagai langkah penting kerajaan dalam memperkukuh kedudukan kewangan negara, di samping memastikan penjimatan subsidi dapat disalurkan semula kepada rakyat melalui pelbagai program bantuan bersasar.
Inisiatif ini, yang diumumkan oleh Perdana Menteri pada 22 September lalu dan berkuat kuasa 30 September , membolehkan setiap warganegara Malaysia yang layak membeli petrol RON95 pada harga subsidi RM1.99 seliter dengan kuota 300 liter sebulan. Bagi bukan warganegara, harga petrol RON95 ditetapkan pada kadar tanpa subsidi RM2.60 seliter.
Perdana Menteri menegaskan bahawa kejayaan melaksanakan BUDI95 adalah hasil pengurusan fiskal berhemat oleh kerajaan yang memberi tumpuan kepada membanteras rasuah dan ketirisan.
Penjimatan Besar dan Manfaat Luas
Menteri Kewangan II dilaporkan berkata, pelaksanaan BUDI95 dijangka menjana penjimatan RM2.5 bilion hingga RM4 bilion setahun, bergantung kepada harga minyak dunia. Penjimatan itu akan disalurkan semula kepada rakyat menerusi program seperti Sumbangan Tunai Rahmah (STR) dan Sumbangan Asas Rahmah (SARA).
Beliau berkata, lebih 16 juta rakyat Malaysia dijangka menerima manfaat langsung daripada pelaksanaan ini.
Dalam masa sama, Menteri Pengangkutan memaklumkan kerajaan dapat menjimatkan berbilion ringgit apabila hampir 900,000 bukan warganegara tidak lagi menikmati subsidi RON95 seperti sebelum ini.
Reaksi Rakyat dan Isu Pelaksanaan
Rata-rata rakyat menyambut baik pelaksanaan BUDI95 yang telah lama dinantikan, namun terdapat juga pandangan berbeza terhadap beberapa aspek pelaksanaannya, antaranya:
- Jumlah penjimatan RM0.61 seliter dianggap kecil;
- Kuota 300 liter sebulan dilihat terhad;
- Kelayakan tanpa mengambil kira tahap pendapatan dianggap bercanggah dengan prinsip subsidi bersasar.
Namun, berdasarkan pengiraan, setiap warganegara yang layak dapat menikmati penjimatan maksimum RM183 sebulan atau RM2,196 setahun. Bagi golongan berpendapatan rendah, jumlah ini dianggap signifikan untuk menampung kos sara hidup.
Data Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM) menunjukkan median upah bulanan pekerja Malaysia pada Mac 2025 ialah RM3,000, bermaksud separuh daripada pekerja menerima gaji di bawah paras itu. Oleh itu, penjimatan RM183 bersamaan enam peratus daripada gaji bulanan, suatu nilai yang besar bagi kebanyakan isi rumah.
Kuota 300 Liter Disesuaikan dengan Corak Penggunaan
Kerajaan menjelaskan bahawa kuota 300 liter sebulan ditetapkan berdasarkan data semasa, yang menunjukkan 99 peratus pengguna kenderaan persendirian menggunakan kurang daripada jumlah itu, dengan purata penggunaan hanya 80 liter sebulan.
Langkah ini bagi memastikan majoriti rakyat yang layak tidak terjejas, manakala kerajaan juga akan meneliti semula kuota tersebut pada masa depan bagi kumpulan yang memerlukan jumlah lebih tinggi.
Sebelum ini, subsidi petrol tanpa kawalan telah menyebabkan ketirisan besar, termasuk penyeludupan ke negara jiran serta penggunaan oleh bukan warganegara. Berdasarkan data Kementerian Kewangan, subsidi petrol, diesel dan LPG meningkat lebih 400 peratus dalam tempoh lima tahun (2018–2022) — daripada RM7.4 bilion kepada RM37.3 bilion.
Keadaan ini menyebabkan perbelanjaan kerajaan untuk subsidi semakin tinggi, sekali gus mengehadkan kemampuan fiskal negara bagi melaksanakan projek pembangunan dan kebajikan rakyat.
Langkah Lanjutan Rasionalisasi Subsidi
BUDI95 merupakan kesinambungan kepada agenda rasionalisasi subsidi yang telah dimulakan kerajaan sejak beberapa tahun lalu.
Antaranya termasuk pemansuhan subsidi dan kawalan harga ayam pada 1 November 2023, serta telur ayam pada 1 Ogos 2025. Pemansuhan subsidi telur sahaja telah menjimatkan hampir RM2.5 bilion sepanjang 34 bulan (Februari 2022 – Disember 2024).
Secara keseluruhannya, BUDI95 bukan sahaja memperkukuh kedudukan kewangan negara, malah membantu rakyat mengurus kos sara hidup secara lebih mampan.
“Nilainya mungkin kecil bagi sesetengah pihak, namun bagi ramai rakyat Malaysia, inisiatif ini amat bermakna,” kata Menteri Kewangan II.
Seperti pepatah Melayu, sedikit-sedikit, lama-lama menjadi bukit — dan BUDI95 menjadi bukti keistimewaan yang hanya dinikmati rakyat Malaysia.
